NGÀY LỄ MẸ

 ( Nhân ngày lễ Mother!s day, viết để dâng lên hương hồn mẹ tôi)


     Con đường Jonesboro Rd. chiều nay sao vắng vẻ hơn mọi ngày, từ ngày nền kinh tế Mỹ tụt dốc, khu phố này bị ảnh hưởng nặng nề, những quán ăn Việt nam, Mỹ, Tàu, Mexico, ngày trước san sát với người ra kẻ vào tấp nập, bây giờ hơn phân nửa đóng cửa dọn ra, nhất là các chợ thực phẩm và các tiệm bán quần áo nhỏ, lớn, cũng từ từ đóng cửa...im lìm và cam chịu.
    


Ngày trước, lúc gia đình tôi mới đến định cư, nơi này cũng còn rất ít ỏi những cửa hiệu của người Châu á, muốn mua thực phẩm Á Đông phải chạy xe về hướng bắc gần một tiếng đồng hồ, đến khu Chamblee, một khu phố Tàu và có ít gian hàng của người Việt, đa số là các dịch vụ chuyển tiền về Việt nam, khai thuế và cho thuê đồ cưới là của người Việt, còn các dịch vụ khác như nhà hàng đám cưới hay chợ Thực phẩm á Đông thì của Tàu, mỗi thứ Bảy hay Chủ nhật người Việt phải chạy xuống khu đó mua thực phẩm và vào các nhà hàng Châu Á thưởng thức các món ăn Việt nam.

  Dần dà có vài người Việt Nam ra kinh doanh mở những chợ bán thực phẩm Châu Á tại vùng này, nhưng sau một thời gian thì họ từ từ dẹp, chỉ còn lại một chợ trên con đường chính và vài chợ nhỏ khác xa hơn.giá cả thì cũng gọi là 'cắt cổ" nhưng ai cũng "cam chịu" vì không phải đi xa khi cần những thực phẩm cần thiết mỗi ngày.

Thời gian trôi nhanh quá.... mới ngày nào mỗi khi đi chợ  tôi vẫn thường dẫn theo hai đứa con trai nhỏ đi theo cho chúng ngắm nhìn và lựa chon cho chúng vài món ăn mà chúng thích, hay chở con đi loanh quanh những con đường quen thuộc gần khu đang ở, dần dà chúng không còn có cái hứng thú theo mẹ quẩn quanh các nơi quá quen thuộc và  cuối cùng mẹ cũng dẫn vào Chợ Một đồng, những món đồ chơi rẻ tiền, những sách vở giấy bút đồng hạng..tất cả đều "một đồng"

Bây giờ các con tôi đã là những chàng trai chững chạc, sao còn theo mẹ nữa...từ bao giờ tôi đã chỉ một mình "làm kẻ chợ" ???

Hôm nay một mình vào chợ với ý định mua một vài món ăn về nấu mâm cơn Giỗ mẹ vào ngày mai, hôm nay mới là ngày thứ Hai, ngày mai là ngày giỗ mẹ, ngày giỗ rơi vào ngày thứ Ba, thường ngày xưa khi các con còn nhỏ, mấy mẹ con sống chung với nhau, nếu ngày giỗ Ông bà Ngoại rơi vào ngày thường thì tôi chỉ đặt trái cây trên bàn thờ , thắp nhang và khấn vái báo tin cho Cha Mẹ là bữa giỗ sẽ dời lại vào ngày cuối tuần, nhưng từ khi các con lớn khôn, đã có việc làm và đã dọn ra ở riêng... chỉ còn lại có một mình , tôi  không còn giữ thói quen này nữa mà làm đúng ngày..
..


   Tôi muốn nấu những món ăn mà ngày xưa Mẹ vẫn thường làm vào những lần ngày xưa mẹ vẫn thường làm khi nhà có giỗ: nồi canh ổ qua nhồi tôm thịt, ram mấy miếng thịt heo, thịt gà để chật miếng sắp chung một dĩa chả đủ thứ ...gồm một lát chả lụa cắt tròn để chính giữa, các thứ khác xếp vòng quanh, công việc mà ngày xưa tôi thích được làm khi ở tuổi mới lớn, Mẹ thường tập cho chị em tôi  để mai sau có gia đình riêng biết cách mà làm...những món ăn bình thường mà chúng tôi đã nhìn thấy qua nhiều năm tháng theo chân mẹ mãi thật xa của nhũng ngày thiếu nữ ...


Đĩa mì xào với tôm thịt, vài món nữa nếu là đám giỗ lớn, có đông người...soạn hết những món đã mua về...đặt những trái cây và bình bông lên bàn thờ...
    Nỗi buồn bỗng òa vỡ trong tôi như ngọn gió đổi mùa chợt ập về cuốn phăng đi những lá chớm vàng trên bờ cỏ ngoài sân..nhũng bông cải sau vườn rung rinh trước gió như sẻ chia nỗi buồn riêng, hai con chó nhỏ quẩn quanh bên chân chủ nhân như nhắc thầm hãy mau trở về thực tại.

      .Bóng tối chập choạng bên ngoài cánh cửa... với tay mở chiếc ti vi trong phòng khách cho có âm thanh, cho nỗi buồn pha trộn với những âm thanh vô cảm và lãng đãng nỗi buồn ùa về xâm chiếm một cõi riêng

      Hình ảnh mẹ chập chùng trong kí ức...ngày xưa mẹ đã từng thích ăn món gì ??? tôi sẽ chỉ làm một món đó...cho buổi chiều nay.

    Thời gian của những ngày tuổi thơ hiện về, thỉnh thoảng vào các buổi chợ Phiên, thời gian của những ngày xưa xa lắm, Mẹ thường đi bán Chợ Phiên Gò Chàm, cứ năm ngày một lần phiên chợ, mẹ gom những hàng hóa trong gian hàng của mẹ vào hai cái khăn gói lớn và ra đi từ lúc trời còn tối mịt, chiếc xe lam đã được quen biết cũ đến đón tận nhà và đưa về tận cửa vào lúc xế chiều...

     Thường vào những ngày mùa Hè không đi học, tôi thường được theo giúp mẹ trông chừng hàng hóa cho mẹ, các kẻ ăn cắp vặt hay trà trộn vào người mua hàng lấy đi hàng hóa của người bán, hàng hóa của mẹ tôi cũng chỉ là những món hàng phục vụ cho những người dân lao động nghèo, những chiếc quần đùi, áo cánh, những bộ quần áo trẻ em rẻ tiền, mấy cái áo gối chắp vá bằng những mảnh vải rẻo chắp lại theo những hình thù không nhất định do bàn tay của mẹ vào những lúc rỗi việc, sau này tôi cũng thường làm những công việc này giúp mẹ...
      Mẹ ngồi một góc tấm nylon trải trên đám đất trống, tôi ngồi một góc, chờ sẵn miếng giấy báo xé sẵn để gói hàng và đếm tiền đưa cho mẹ, Hàng hóa dọn xong là trời vừa hừng sáng
   , Mẹ thường dạo mua bữa điểm tâm cho hai mẹ con, thường mẹ mua cho tôi tô cháo lòng hay tô mì gánh , có khi mấy cái bánh xèo, phần của mẹ chỉ là cái bánh đúc chấm mắm tôm hay vài củ khoai...Lúc ấy tôi chỉ biết nhận phần ăn của mình mà không hề nghĩ đến chuyện sẻ chia cho mẹ, thỉnh thoảng lại hỏi mẹ, câu nói thật vô tư và không chút nghĩ suy:

- Sao Mẹ không thích ăn giống như con ????

- Ừ Mẹ thích gì ăn nấy, con cứ ăn rồi coi hàng giúp mẹ...những thứ ấy mẹ đã từng ăn nhiều rồi.

    Sau khi tan buổi chợ , hai mẹ con hay ra ngồi chờ xe ở một góc chợ cạnh một gánh mì, bà chủ gánh mì đã quen mặt bạn hàng của mình, lúc nào thấy mẹ con tôi đến là đon đả mời chào và tự động múc hai tô mì..
       .Đặc biệt là một tô có những miếng thịt nửa nạt nửa mỡ nhuộm vàng cam xắt mỏng, trải đều trên mặt tô và mấy cọng hẹ xanh cùng chút tóp mỡ vàng óng..

       .Còn một tô chỉ phủ trên mặt tô mấy cọng hẹ và chút rau sà lách...với nước lèo ngập mùi bột ngọt, như một thói quen muôn đời của mẹ.


       Mẹ luôn lấy phần mình là tô mì không thịt thà gì cả như một tô mì chay ....Và trong tuổi thơ tôi đã chứng kiến nhiều lần như vậy, trong bữa ăn hàng ngày Khi vào mâm cơm, mẹ tôi chỉ chọn phần cơm nguội ăn trước, rau mắm qua loa, những miếng ăn đầy đặn mẹ thường nhường hết cho chúng tôi...

    Ngày ấy sao chúng tôi mãi vô tình với những cử  chỉ này và cũng chỉ biết mẹ thích vậy chứ không nghĩ là vì sao...thói quen nhường hết cho các con, những tô mì không có thịt , những tô phở không thịt bò, những đĩa cơm khi vào quán chỉ ăn với đồ xào mà những miếng sườn nướng ngon lành ngày ấy cũng chỉ các con là được ăn ....còn Mẹ...

Lớn lên một chút, một đôi lần tôi bảo mẹ rằng :

- Con muốn mẹ phải ăn giống con 

- Các con cứ ăn phần mình để còn lớn, mẹ đã ăn nhiều rồi, không cần nữa....

    Ngồi nhìn mớ đồ ăn chưa nấu, những giọt nước mắt đã ứa tràn trên má trên môi tự bao giờ, cuộc sống với những bộn bề đôi khi như quên mất những đi những khắc khoải , những ý nghĩ riêng mang mà chưa một lần thốt lên thành ngôn từ khi còn nhìn thấy nhau, ngày đó tôi chỉ biết vậy mà chưa lần nào tỏ cho Mẹ tôi biết là tôi hiểu thấu tấm lòng của mẹ, những người Mẹ Việt Nam suốt cả đời tận tụy hy sinh cho đàn con...

    Suốt chặng đường dài bên  gối mẹ ...tôi đã từng nhìn thấy sự hy sinh cho các con quên cả bản thân mình ...cho đến khi tôi xuất giá...và tận khi họan nạn vì thời cuộc đổi thay ...tôi trở về nhà cùng hai con nhỏ, mẹ vẫn vui vẻ đón nhận ba mẹ con tôi trong thương yêu hết mực, chở che mẹ con tôi cho đến lúc chồng tôi được trở về.
 
     Mẹ là thế đó, người mẹ nghèo của chị em tôi, muôn đời tôi vẫn hãnh diện và biết ơn vì những tình thương bao la mẹ đã cho mẹ con tôi trong cuộc đời.

***

    Tôi soạn ra mấy món đã mua để nấu hai tô mì...hai tô mì không thịt , không gia vị đậm màu, ra vườn ngắt mấy cọng hẹ, mấy lá sà lách xanh non óng mượt.., đặt hai tô mì chay bốc khói trước bàn thờ Mẹ.

- Mẹ ơi, bây giờ con mới hiểu thấu tấm lòng của Mẹ...thì Mẹ đã không còn...lẽ ra cái việc làm hôm nay con phải làm lúc mẹ còn..

     .Con phải nói với mẹ là con cũng thích ăn những tô phở, những tô mì không cần thịt thà chi cả,

     Con cũng thích ăn những món mà mẹ thích, những củ khoai lót dạ lúc đói lòng, bát cơm ghé độn, chỉ nhường con hạt gạo.

     Manh áo vá vai mẹ từng đêm vá lại...con cũng có thể mặc ...sao mẹ lại không để phần con ???

      Mẹ ơi bây giờ một mình con nơi này...ăn hết hai tô mì mà ngày xưa Mẹ vẫn thường ăn...Và còn những món mà mẹ vẫn thường làm cho chúng con..

     .Bây giờ con có lập lại với chỉ  mình con ...thì có ích chi đâu...

   Ở nơi này...Hôm nay người ta vinh danh "Những người mẹ"...

    Là ngày lễ "Mother!s day" của xứ người ta..cũng là ngày để những người con nhớ là chúng cũng còn có một người mẹ, người đã sinh ra và dưỡng nuôi họ thành người.

   Những đứa con :sẽ mua về những bông hoa, những vật phẫm xa hoa màu sắc...đem về biếu mẹ, hay đưa các bà mẹ đi ăn một bữa ăn ngon để biểu lộ tấm lòng với mẹ...chữ hiếu ở nơi đây cũng chỉ thể hiện ở chốn này một lần trong mỗi năm , như vậy cũng là may mắn lắm cho những bà mẹ..

  Tôi cũng đã từng nhìn thấy nét hân hoan của những bà mẹ sau ngày lễ Mẹ ...họ đem những tấm hình được chụp chung với các con cháu trong ngày chủ nhật ...vài bộ quần áo hay vài món quà các con gởi tặng ...hân hoan đem khoe cùng bạn bè...để biết rằng :' các mẹ cũng được yêu thương, cũng được các con tưởng nhớ..và để biết rằng họ cũng có những đứa con "

   Đó là chuyện của xứ người ta ...tấm lòng của những đứa con của đất nước người ta ...
   Còn chuyện của đất nước mình, những đứa con của đất nước mình, xứ sở nghèo như đất mẹ Việt Nam...
   Hẳn vẫn còn tấm lòng của những người con "không quên mẹ nghèo, mẹ Việt nam của chúng ta "
...

               Cơm        ghé      độn .... Mẹ        nhường        con      phần        trắng

                Bát      cơm       tươi  .....Con       chia        sẻ       cùng         ai.

               Mẹ       đi          rồi    .......Biết       cùng       ai        nói       với   ......

              Cuộc       thăng      trầm.......đất        khách....       ngậm      ngùi      than.

   
        Atlanta   May 12nd. 2017

         (Viết cho ngày  lễ Mẹ)

        Nguyên Hạ- Lê Nguyễn